Yapay Zeka ve HVAC
Artificial Intelligence’nin “AI” Türkçe terminolojideki karşılığı “yapay zeka : YZ”, birtakım görevleri yapabilmesi için insan zekasını taklit eden ve bünyesinde topladığı bilgileri giderek geliştiren sistemler ve makineler olarak tanımlanır. Topladığı bilgileri değerlendiren, karşılaştıran, seçen uygulayabilen komutlar üretebilen makinalarla iklimlendirme sistemlerinin de sürdürülebilirliği sağlanabilir.
Yapay zeka kullandığımız akıllı telefonlarla örneğin yaşamımızın tam içerisinde bize sürekli bildirimler göndermekte. Bir bakıyorsunuz konumumuzu algılayıp yöremizdeki alışveriş merkezlerinden reklamlar geliyor telefonumuza. Bir uçak bileti alıyoruz takvimimize uçuşla ilgili bilgiler işaretlenmiş ve anımsatıcılar devrede. Mesaj göndermeye çalışıyoruz yanlışlarımızı bulup çıkarıyor yeni önerilerle yazdıklarımızı düzeltiyor. Daha neler neler… Yaşamımızı kolaylaştırıyor mu? Zorlaştırıyor mu? Tartışılır. Yaşamın ta içinde olduğu açık.
Yapay zeka uygulamaları geliştirilmiş. Ne sorarsan yanıtlamaya, tahmin etmeye çalışıyor, öğrendikçe, eğitildikçe daha mükemmel hale geleceği açık. Çocuklar daha bir aşina bu yeniliklere. Geçen torunum öğretmenin verdiği bir ödevi yaptırmış yapay zekaya. Biraz uzun olmuş ödev. Ben bunu yazamam deyip, vazgeçmiş. Kendi çabasıyla çözümleme yoluna gitmiş.
Geçen bir dizide, senaryoda roman yazdırdılar yapay zeka programına. Anlayacağınız yapay zeka ile yapamayacağınız yok desem yeri. Umarım uygulama alanları insanlığın, dünyamızın yararına olur ve doğru kullanılır.
Günümüzde HVAC (ısıtma, havalandırma ve iklimlendirme) sistemleri modern binaların ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir ve enerji tasarrufu yaparken ve karbon emisyonlarını azaltırken konforlu iç mekan ortamları sağlamak üzere tasarlanmıştır. Teknolojideki ilerlemeyle birlikte HVAC sistemleri, kontrollü bir ortamdaki sakinleri tespit etmek için kullanılan çeşitli sensörlere sahiptir. Bilgisayar kontrol sistemlerindeki ilerlemeler ve akıllı teknolojinin kullanımı, HVAC sistemlerini daha da karmaşık hale getirerek yaklaşık sıcaklık kontrolü ve enerji yönetimine olanak sağlamıştır. Uygun verilerle, yapay zeka modellerinin geliştirilmesi, genel optimizasyonu iyileştirebilir ve enerji tüketimini azaltabilir.
HVAC sorunlarını teşhis etmede kızılötesi kameraların kullanımı HVAC bakım ve onarımının verimliliğini ve etkinliğini artırabilir. HVAC sistemleri, özellikle insanların çok zaman geçirdiği binalarda, konforlu ve sağlıklı iç mekan ortamlarının korunmasında hayati bir rol oynar.
Yıllar içinde, HVAC teknolojisi önemli ilerlemeler kaydetti ve iç mekan ortamlarını kontrol etme ve optimize etme şeklimizde devrim yarattı. Bu ilerlemeler, artan enerji verimliliği, iyileştirilmiş konfor, gelişmiş hava kalitesi ve daha akıllı sistem yönetimiyle sonuçlandı. Ancak bazı durumlarda, bu sistemler daha yüksek enerji maliyetlerine, zayıf iç hava kalitesine ve azaltılmış sistem performansına yol açabilen hatalar veya verimsizlikler de geliştirebilir. Akıllı teknolojinin tanıtımı da HVAC sistemleri üzerinde derin bir etki yarattı. Nesnelerin İnterneti’nin (IoT) yükselişiyle birlikte, HVAC sistemleri artık bir ağa bağlanabilir ve uzaktan kontrol ve izlemeyi mümkün kılar hale geldi. Örneğin akıllı termostatlar, sakinlerin tercihlerini öğrenme ve sıcaklık ayarlarını buna göre ayarlama yeteneğine sahiptir ve bu da enerji tasarrufu ve kişiselleştirilmiş konfor sağlar. Ek olarak, veri analitiği ve makine öğrenimi algoritmaları HVAC sistem performansını optimize etmek, potansiyel sorunları belirlemek ve
koruyucu bakım sağlamak, kesinti süresini azaltmak ve genel verimliliği artırmak için kullanılır.
Biliyorsunuz 16-19 Nisan 2025 tarihlerinde düzenlenecek Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi’nin ana konusu da “Tesisat Mühendisliği ve Yapay Zeka”. Umarım bu kongrede şaşırtıcı HVAC yapay zeka uygulamalarını ve sonuçlarını tartışıyor olacağız.
Son Söz: Ünlü filozofların bazı sözleri yapay zeka tarafından kullanılıyor. “Tek gerçek bilgelik hiçbir şey bilmediğinizi bilmektir. Ne kadar çok bilirsem, o kadar çok hiçbir şey bilmediğimi fark ediyorum.” Sokrates
Saygılarımla.
Prof. Dr. Ali GÜNGÖR
Editör
