1 Mart’ta yapılan oylamada, Avrupa Parlamentosu’nun Çevre, Halk Sağlığı ve Gıda Güvenliği (ENVI) Komitesi, AB F-gaz Yönetmeliği’nde değişiklik yapılarak yeni soğutma, iklimlendirme ve ısı pompası (RACHP) uygulamalarında florlu soğutucuların kullanımının engellenmesine ilişkin eğilimi kabul etti.
Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı Parlamento Üyesi ve F-gaz Yönetmeliği konusunda önde gelen müzakerecilerden biri olan Bas Eickhout, kabul edilen versiyonda, çoğu RACHP uygulamasından F-gazları uzaklaştıran “ayrışma hükmünü” korumayı başardı. Eickhout ayrıca , milletvekilleri ve müzakerecilere RACHP uygulamaları hakkında bakış açısı sağlamak ve florlu gazların alternatiflerini sunmak için iki oturum düzenledi.
Komite tarafından kabul edilen anlaşmalar arasında, yeni RACHP uygulamalarında florlu soğutucu akışkanların kullanımını engelleyecek aşağıdaki kısıtlamalar bulunmaktadır:
- 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren florlu sera gazları içeren ev tipi buzdolapları ve dondurucular.
- 1 Ocak 2024 itibarıyla florlu sera gazları içeren ticari kullanıma yönelik sabit buzdolapları ve dondurucular (bağımsız cihazlar).
- 1 Ocak 2025 itibariyle florlu sera gazları içeren bağımsız sabit soğutma cihazları.
- 1 Ocak 2025 itibarıyla ürünleri -50°C’nin (-58°F) altındaki sıcaklıklara soğutmak için tasarlanmış uygulamalara yönelik cihazlar hariç, florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan sabit soğutma cihazları.
- 1 Ocak 2027 itibariyle florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan sabit soğutma cihazları.
- 1 Ocak 2027 itibarıyla florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan yük taşımak için kullanılan taşıt ve gemilerde nakliye soğutması uygulamaları.
- 1 Ocak 2029 itibarıyla florlu gazlar içeren veya çalışması florlu gazlara dayanan kamyonlarda, römorklarda ve soğutuculu konteynerlerde nakliye soğutması uygulamaları.
- 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren florlu sera gazları içeren plug-in oda, monoblok ve diğer müstakil iklimlendirme ve ısı pompası cihazları.
- Sabit split klima ve split ısı pompası cihazları:
- a) 1 Ocak 2028 tarihi itibariyle florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan, Ek I’de listelenen 3 kg’dan az florlu sera gazları içeren sabit çift kanallı sistemler dahil tekli split sistemler.
- b) 1 Ocak 2028 tarihi itibariyle florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan 12kW’a kadar (dahil) nominal kapasiteye sahip split sistemler.
- c) 1 Ocak 2028 itibariyle güvenlik standartlarını karşılaması gereken durumlar dışında, nominal kapasitesi 12kW’tan 200kW’a kadar olan, GWP’si 750 veya daha fazla olan florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan split sistemler.
- d) 1 Ocak 2028 tarihi itibariyle florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan, nominal kapasitesi 200kW’tan fazla olan split sistemler.
- 1 Ocak 2029 tarihinden itibaren florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan yolcu ve kargo gemileri ile otobüsler, tramvaylar ve trenlerdeki mobil klimalar.
- 1 Ocak 2027 itibarıyla florlu sera gazları içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayanan mini, deplasmanlı ve santrifüjlü soğutma grupları.
ENVI Komitesi ayrıca 2050 yılında hem mevcut HFC kotasını sıfıra indirmiş hem de bu maddelerin üreticiler tarafından üretilmesini yasaklamıştır.
Komite, per- ve polifloroalkil maddelere (PFAS) ilişkin kısıtlama dosyasına özel atıfta bulunarak, F-Gaz Yönetmeliğini Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanmasına İlişkin Yönetmeliğin (REACH) revizyonu ile ilişkilendirdi. AB F-Gaz Yönetmeliği hükümlerinin, REACH kapsamında PFAS’ı yöneten mevzuatla uyumlu olmadığının tespit edilmesi durumunda ön inceleme yapılmasını istedi. Avrupa Kimyasal Ajansı (ECHA) kısa bir süre önce, HFC-134a ve HFO-1234yf gibi PFAS olarak tanımlanan ve yaygın olarak kullanılan f-gazların da dahil olduğu PFAS’ları beş Avrupa ülkesinde kısıtlamak için bir teklif yayınladı.
Kabul edilen diğer önlemler arasında, doğal soğutucu akışkanlar, yasa dışı ticaret ve AB F-gaz Portalı’nda kamuya açıklanan veriler için eğitim programları ve sertifikalandırma hükümleri de yer almaktadır.
Komite ayrıca Avrupa Komisyonu’ndan, Montreal Protokolü’nün Kigali Değişikliği’ndeki GWP değerlerinin, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin 4. Değerlendirme Raporu’na uygun olarak belirlenmiş olan değerlerden 6. rapora uygun değerlerle değiştirilmesini savunmasını da istemektedir. 6. rapor, GWP değerlerine ilişkin en son bilimsel verileri yansıtır ve örneğin HFC-32’nin değerini 650’den 771’e yükseltir.
Sonraki adımlar
Avrupa Parlamentosu, 29 ve 30 Mart tarihlerinde AB F-gaz Yönetmeliği’nin revizyonuna ilişkin nihai tutumunu belirleyecek. Başka bir parlamento komitesinin üyeleri, f-gazlar konusunda daha muhafazakar bir tutum benimsemiş ve PFAS sorununa ilişkin tutumlarını değiştirmişlerdir.
Forever Pollution projesi tarafından yapılan yakın tarihli bir araştırma, PFAS’ın Avrupa’da kirletme derecesini ortaya koydu ve Belçika ile Almanya bu maddelerden en yüksek düzeyde etkilenen ülkeler arasında yer aldı.
