ESSİAD tarafından 20 Ocak 2022 tarihinde “Mesleki Eğitimde Yeni Dönem: Çıraklık, Nitelikli İstihdam ve Teşvikler” konulu bilgilendirme toplantısı çevrimiçi gerçekleştirildi.
ESSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Can İŞBİLEN’in açılış konuşmasıyla başlayan toplantının moderatörlüğünü Konak Çınarlı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Tesisat Teknolojisi İklimlendirme Bölümü Uzman Teknik Öğretmeni ve ESSİAD Onursal Üyesi Fevzi BALKAN yaptı.
Toplantıya; Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü İş Yeri Tabanlı Mesleki Eğitim Dairesi Uzman Öğretmeni Aydın YAVŞANCI, Çınarlı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Bilge Han KURTCEBE ile Açık Lise ve Mesleki Eğitim Merkezi Sınıflarından Sorumlu Müdür Yardımcısı Meriç Barış AKYÜZ, Şahin Hukuk Bürosu’ndan Avukat Hatice ÖNEL konuşmacı olarak katıldı.
Toplantıda; 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nda, mesleki eğitim stajına devlet katkısını da dahil edecek şekilde yapılan değişiklikle, Almanya’daki dual mesleki eğitimde olduğu gibi, Mesleki Eğitim Merkezlerinin, öğrencilerin haftada bir gün okulda, diğer günler bir işletmede mesleki eğitim aldıkları sistem, tüm detaylarıyla ele alındı.
Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü İş Yeri Tabanlı Mesleki Eğitim Dairesi Uzman Öğretmeni Aydın YAVŞANCI, kökleri Ahilik geleneğine dayanan çıraklığın bir dönem geri planda kaldığını, ancak Mesleki Eğitim Merkezleri ve çıraklık sistemine getirilen yeni düzenleme ile bu durumun değiştiğine dikkat çekerek başladığı konuşmasında özetle şunları söyledi: “İşveren tarafında kalifiye eleman sıkıntısına karşı genç işsiz oranı da yüksek. Demek ki ortada bir yanlışlık var. Düzeltebilmek için çok yoğun bir çaba sarf edildi. Eğitim sistemindeki iyileştirmelerin meyvelerini toplamaya başladık. 2016 yılında MEM mezunlarının sayısı 74 bin iken 256 bine ulaştık. Sene sonu için hedef bir milyon. Bu kadar kısa süre içinde ve tüm zamanların en yüksek seviyesine erişmiş olmak çok önemli. Değişim hala devam ediyor, hala bizi yoran noktaları var. İşletmeler işin içinde olmadığında mesleki eğitimin bir ayağı kısa kalıyor. Getirilen yeni yaklaşımda okul teorik, işletme pratik eğitimi üstlenecek. Mezun olmuş bir çocuk, bir işe girdiğinde ‘hiçbir şey öğrenememiş’ diyemeyecekler. İşletmeler, kalifiye olmamış bir genci işe almış olmayacaklar. Yeni sistemde çocuk 1 gün okulda ders görecek, diğer günler bir işletmede çalışacak. 9, 10 ve 11 sınıftakiler, asgari ücretin %30’u, 12.sınıftakiler %50’sinden az olmamak üzere ücret alacak. Bu para devlet tarafından işletmeye iade edilecek, ayrıca SGK ödemesi de devlete ait. Yani işletmeye maddi bir külfeti yok.”
Çınarlı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Bilge Han KURTCEBE, 1961 yılından bugüne eğitim hizmeti veren Çınarlı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi hakkında bilgi vererek “Bugüne kadar 55 bin mezunumuz var. Bugün, 2400 öğrencimiz, 240 öğretmenimiz, 9 binamız ile eğitim hizmetimize devam ediyoruz. Mesleki Eğitim Merkezimizdeki öğrencilerimizin tamamı için işletme bulma sorumluluğu üstlendik. MEM mezunlarının %88’i eğitim aldıkları işe devam ediyor. Meslek Lisesi mezunlarında ise bu oran ne yazık ki %20’nin altında.” Dedi.
Çınarlı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Açık Lise ve Mesleki Eğitim Merkezi Sınıflarından Sorumlu Müdür Yardımcısı Meriç Barış AKYÜZ mesleki ve teknik eğitim sistemi hakkında sunum gerçekleştirdi. Akyüz konuşmasında “Öğrencilerin çalışacağı işletmede ‘Usta Öğreticilik Belgesi’ sahibi usta bulunmak zorunda. MEM öğrencileri, beceri sınavını başarı ile geçebilirse, 11.sınıfı bitirdiğinde ‘Kalfalık’, 12.sınıfı tamamladığında ‘Ustalık’ belgesi almaya hak kazanıyor. Mesleki Eğitim Merkezlerinde 28 alanda ve bu alanlar altında 192 dalda öğretim programı bulunmaktadır. Mesleki Eğitim Merkezlerinde kalfalık ve ustalık eğitimi almak üzere başvuracak öğrenciler; en az ortaokul veya İmam-Hatip ortaokulu mezunu olmalı ve bünyesi ve sağlık durumu, başvuracağı mesleği icra edebilecek uygunlukta olmalıdır. MEM programını tamamlayan öğrenciler fark derslerini vererek mezun olabilirse yüksek öğrenime devam etme hakkına sahiptir. İşletme yetkilileri, okul ve çırak adayı ile, çırak adayı reşit değil ise aileleri ile bir sözleşme yapmalıdır. Usta belgesine sahip olanlar, 40 saatlik iş pedogojisi kursu almaları ve bitiminde girecekleri sınavı geçmeleri halinde Usta Öğretici Belgesi almaya hak kazanmaktadır. MEM eğitimi için bir yaş sınırı bulunmamaktadır. Askerlik görevi, eğitim tamamlanana kadar tecillidir. Öğrenci, öğretim yaşamı boyunca, gelir elde etmekte ve ailesine yük olmamaktadır. Bu durum bir anlamda eğitimde fırsat eşitliği sağlamaktadır.” dedi.
Şahin Hukuk Bürosu’ndan Avukat Hatice ÖNEL, sözleşme taraflarından her hangi birinin sözleşmeyi feshedebileceğini, herhangi bir bağlayıcılığının olmadığını belirterek çırakların –yaşı kaç olursa olsun- iş kanununa tabi olmadığını, öğrenci sayıldığını hatırlattı. Önel, çırak olarak çalıştırılan çocuğa ‘asıl işin’ yaptırılamayacağını ve ‘tehlikeli, çok tehlikeli iş’ kapsamındaki işletmelerin dikkatli olmaları gerektiğini söyledi.
Yoğun katılımla gerçekleştirilen webinar katılımcıların sorularının yanıtlanmasını takiben son buldu.
